Endodoncja, czyli o leczeniu kanałowym

Co to jest endodoncja?

Endodoncja jest dziedziną stomatologii zachowawczej zajmującą się rozpoznawaniem i leczeniem nieodwracalnych chorób miazgi, a także chorób tkanek okołowierzchołkowych. Metodą pozwalającą na leczenie tych schorzeń jest leczenie kanałowe. Polega ono na usunięciu miazgi zęba (nerwów i naczyń wewnątrz zęba), opracowaniu systemu kanałowego, jego dezynfekcji przy pomocy odpowiednich leków oraz wypełnieniu kanałów gutaperką i uszczelniaczami.

Następnie zakłada się wypełnienie („plombę”).

Należy pamiętać, że ząb po takim leczeniu jest często bardzo osłabiony ze względu na wcześniejszą, dużą utratę tkanek twardych spowodowaną próchnicą co często wymaga wzmocnienia za pomocą, tzw. włókien szklanych lub odbudowy protetycznej. W tym drugim wypadku należy rozważyć odbudowę za pomocą wkładu koronowo – korzeniowego oraz oszlifowanie zęba i wykonanie korony protetycznej. Niekiedy wzmocnienie i odbudowę struktur twardych zęba można uzyskać za pomocą endokorony kompozytowej lub ceramicznej. Leczenie endodontyczne często jest jedyną opcją zachowanie własnego zęba w jamie ustnej, ponieważ nieleczone choroby miazgi i tkanek otaczających ząb mogą doprowadzić do silnych dolegliwości bólowych, rozwoju stanu zapalnego, powstania ropni, torbieli korzeniowych itp. a w konsekwencji przyczynić się do jego utraty.

Sprawdź nasz dział: Protetyka

Wskazania do leczenia endodontycznego (kanałowego)

Najczęściej leczenie kanałowe rozpoczynane jest u pacjentów zgłaszających się z silnymi dolegliwościami bólowymi zęba wynikającymi z zapalenia miazgi, które jest konsekwencją nieleczonej próchnicy. Istnieją jednak inne wskazania do podjęcia leczenia:

martwica lub zgorzel miazgi,
zmiany okołowierzchołkowe (przewlekłe zapalanie tkanek okołowierzchołkowych) zaobserwowane na zdjęciach radiologicznych,
zęby poprzednio nieprawidłowo przeleczone endodontycznie (tzw. „reendo” lub powtórne leczenie kanałowe),
wskazania protetyczne,
urazy zębów, w wyniku których dochodzi do nieodwracalnych zmian w miazdze zęba,
leczenie kanałowe z powodu tzw. „paradontozy” zwane endoperio.

Przeciwwskazania do leczenie endodontycznego

Istnieją też przeciwwskazania do podjęcia leczenie kanałowego. Zbyt rozległe zniszczenie korony zęba, uniemożliwiające szczelną odbudowę to podstawowe przeciwwskazanie do rozpoczęcia zabiegu. Niektóre jednostki chorobowe ogólne lub wykonane zabiegi (np. przeszczepy, po których przyjmuje się leki immunosupresyjne) nie pozwalają na leczenie kanałowe. Dużej wielkości zmiany zapalne w kości, nie nadające się do leczenie zachowawczego także należą do przeciwwskazań do podjęcia leczenia endodontycznego.

Czy leczenie endodontyczne można przeprowadzić na jednej wizycie?

Współczesna endodoncja odchodzi od wielowizytowego przeprowadzania leczenia kanałowego. Najkorzystniejsze jest leczenie jednoseansowe, które zwiększa szansę powodzenia zabiegu. Należy jednak pamiętać, że często jest to leczenie bardzo czasochłonne i skomplikowane, dlatego też nie zawsze można wykonać je na jednej wizycie.

Czy leczenie endodontyczne jest skuteczne?

Leczenie kanałowe jest bardzo skuteczną metodą eliminacji bólu zęba, a także stanu zapalnego tkanek okołowierzchołkowych, co pozwala na zachowanie własnego zęba w jamie ustnej przez wiele lat. Wykonuje się je z coraz większą przewidywalnością. W K2 Medical & Dental stosujemy nowoczesny sprzęt, który pozwala na jak najbardziej przewidywalne przeprowadzenie leczenia endodontycznego. Wymienić tu można;

mikroskopy operacyjne, które dają powiększenie w trakcie zabiegu, dzięki któremu możliwe jest znalezienie kanałów dodatkowych, zlokalizowanie złamanych narzędzie, perforacji, pęknięć, zębiniaków;
endometry pozwalające na precyzyjne pomiary długości kanału i w konsekwencji na ich właściwe wypełnienie;
system do maszynowego opracowywania kanałów, a także system do ciekłego wypełniania gutaperką.

W naszej klinice pacjenci mogą wykonać także rentgenodiagnostykę (zdjęcia punktowe pojedynczego zęba lub panoramiczne), która jest nieodłącznym elementem leczenia endodontycznego. Dzięki niej można dokładnie sprawdzić jak przebiegają kanały korzeniowe, czy w zębie nie znajdują się dodatkowe utrudnienia mogące wpłynąć na końcowy sukces leczenia. W skomplikowanych przypadkach wykonać można diagnostykę CBCT, czyli obrazowanie zębów w projekcji trójwymiarowej, dzięki któremu lekarz dokładnie może poznać anatomię komory i kanałów korzeniowych.

Jak wygląda leczenie endodontyczne?

Leczenie kanałowe rozpoczyna się od podania znieczulenia. Następnie lekarz zakłada koferdam, czyli gumową osłonę izolującą ząb od środowiska jamy ustnej. Ułatwia ona pracę, a także zapobiega przedostaniu się narzędzi i leków do przewodu pokarmowego lub dróg oddechowych. Kolejnym krokiem jest wykonanie odpowiedniego dostępu do komory i odnalezienie kanałów. Przy pomocy narzędzi stalowych lub niklowo-tytanowych opracowuje się kanały, poszerzając je i oczyszczając z miazgi lub mas zgorzelinowych. Kanały dezynfekuje się podchlorynem sodu, a następnie szczelnie wypełnia gutaperką oraz uszczelniaczem. Kolejnym etapem jest odbudowa zęba. Jeśli ilość własnych tkanek zęba jest wystarczająca, zakłada się wypełnienie kompozytowe. Jeśli ząb był bardzo zniszczony, należy odbudować go protetycznie za pomocą wkładu koronowo- korzeniowego, korony protetycznej, nakładu lub endokorony. Inną opcją jest zacementowanie włókna szklanego, które wzmacnia strukturę zęba.

„Leczenie kanałowe jest tak skuteczne jak cierpliwy i dokładny jest dentysta je wykonujący przy wsparciu dobrze dobranych metod diagnostycznych i odpowiednich narzędzi do jego wykonania” – mówi dr n. med. Krystian Krupski, specjalista chirurgii stomatologicznej z K2 Medical & Dental