Próchnica to choroba zębów spowodowana przez bakterie, które przekształcają cukry z jedzenia w kwasy. Kwasy te atakują szkliwo zębów, prowadząc do powstawania ubytków i dziur. Jeśli nie jest leczona, próchnica może prowadzić do bólu, infekcji, a nawet utraty zębów.

Przyczyny próchnicy

Chorobę tę wywołują kwasy tworzone przez bakterie, podczas fermentacji węglowodanów dostarczanych w diecie. Oprócz bakterii oraz cukrów, na rozwój próchnicy wpływa wrażliwość powierzchni zęba jak i odpowiednio długi czas, w którym współwystępują trzy wcześniej wspomniane czynniki.

Podczas fermentacji cukrów dochodzi do obniżenia pH w jamie ustnej, co powoduje tzw. demineralizację tkanek twardych zęba. Oznacza to utratę minerałów i w konsekwencji uszkodzenie powierzchni szkliwa, a następnie zębiny.

Początkowe etapy próchnicy nie są klinicznie dostrzegalne, jednak progresja zmiany powoduje powstanie tzw. plamy próchnicowej. To stadium próchnicy jest odwracalne, jeśli w porę dostarczymy związków mineralnych tkankom zęba np. podczas fluoryzacji. W stadium białej plamy próchnica może się zatrzymać i pozostać nieaktywna na wiele lat. Jednak w przypadku dalszej nieprawidłowej higieny i wysokiej podaży węglowodanów progresja zmiany będzie następować i nieodwracalnie uszkadzać coraz to głębsze tkanki zęba.

Paulina_Najder„W zależności od głębokości ubytku próchnicowego w stosunku do miazgi zęba (czyli nerwów i naczyń) dzielimy próchnicę na powierzchowną, średnią i głęboką. Nieleczona próchnica zębów może powodować zapalenie lub obumarcie miazgi, a w konsekwencji zapalenie tkanek okołowierzchołkowych zęba. Dlatego tak ważne jest aby na jak najwcześniejszym etapie wychwycić zmiany próchnicowe” – mówi lek. stom. Paulina Najder z K2 Medical & Dental Clinic.

Zadzwoń:

Gdańsk +48 508 922 201 
Gdynia +48 501 146 241

Jak rozpoznać próchnicę?

Do objawów próchnicy należą:

  • wizualne: plamy o różnym zabarwieniu lub widoczne ubytki na zębach,
  • wrażliwość podczas spożywania zimnych, ciepłych, słodkich pokarmów,
  • ból samoistny, czyli pojawiający się bez konkretnej przyczyny,
  • nieprzyjemny zapach z ust,
  • ból oraz krwawienie dziąseł.

Leczenie próchnicy

Jeśli zauważymy którykolwiek z podanych objawów, powinniśmy jak najszybciej udać się do stomatologa celem wykonania przeglądu zębów. Oprócz badania klinicznego ważna jest również diagnostyka rentegowska. Pozwala ona na wykrycie zmian pod wypełnieniami jak i na powierzchniach stycznych zębów, których nie raz nie widać w badaniu wewnątrzustnym.

Leczenie próchnicy polega na wyeliminowaniu przyczyny choroby czyli usunięcia płytki nazębnej, a następnie usunięciu zmiany próchnicowej. Jeśli mamy do czynienia z próchnicą powierzchowną leczenie polega na remineralizacji zmiany np. fluoryzacji.

Leczenie próchnicy w bardziej zaawansowanych stadiach wymaga mechanicznego usunięcia próchnicową zmienionych tkanek zęba czyli borowania za pomocą wierteł dentystycznych. Zabieg ten jest wykonywany w znieczuleniu miejscowym, tak aby procedura przebiegła bezboleśnie, a pacjent czuł się komfortowo. Następnie ząb należy wypełnić, przeważnie w tym celu stosowane są materiały kompozytowe, jednak w sytuacjach utraty znacznej ilości tkanek konieczne może się okazać wykonanie uzupełnienia protetycznego np. z porcelany. Po takim zabiegu konieczna jest kontrola wypełnienia na przeglądach co 6 miesięcy.

Nieleczona próchnica zębów może prowadzić do zapalenia naczyń i nerwów zęba lub ich obumarcia, co wymaga przeprowadzenia leczenia kanałowego zęba lub w bardzo zaawansowanych przypadkach jego usunięcia. Dlatego istotne jest, aby wiedzieć jak zapobiegać próchnicy.

Jak zapobiegać próchnicy?

Higiena jamy ustnej

Najważniejszym narzędziem w walce z próchnicą jest prawidłowa higiena jamy ustnej. Składa się na nią: odpowiedni dobór szczoteczki, prawidłowa technika szczotkowania, pasta do zębów zawierająca fluor (pasty dla dorosłych powinny zawierać 1450ppm floru) oraz regularne nitkowanie zębów.

Dieta

Równie istotna jest nasza dieta. Powinniśmy unikać pokarmów bogatych w węglowodany. Warto zamienić soki na wodę, a cukier na jego substytuty np. ksylitol, który jest niepróchnicotwórczy oraz hamuje rozwój płytki nazębnej. Należy pamiętać, że mniejsze niebezpieczeństwo stanowi nawet większa ilość słodyczy zjedzona jednorazowo niż ta sama ilość przyjmowana często, parę razy dziennie, szczególnie między posiłkami. W naszej diecie powinny przeważać produkty twarde np. świeże owoce i warzywa, a nie lepkie pokarmy.

Wizyty u stomatologa

Następnym elementem utrzymania naszej jamy ustnej w zdrowiu są regularne co półroczne przeglądy u stomatologa, aby wychwycić zmiany w początkowym etapie.

Sprawdź naszą ofertę stomatologii zachowawczej.

Podsumowanie

Podsumowując próchnica jest chorobą, która dotyczy każdego z nas. Aby się przed nią uchronić konieczne jest przestrzeganie kilku zasad: utrzymanie prawidłowej higieny, zbilansowana dieta oraz regularne wizyty u stomatologa. Kiedy zauważymy u siebie którykolwiek z objawów choroby próchnicowej lub coś nas zaniepokoi warto udać się jak najszybciej do dentysty.

Pamiętajmy, że im głębszy i bardziej zaawansowany ubytek próchnicowy tym bardziej złożony proces leczenia. Dlatego też zadbajmy o zdrowie jamy ustnej zawczasu i zgłaszajmy się na przeglądy stomatologiczne.