Ból zęba – przyczyny i sposoby leczenia

Ból zęba jest powszechnym problemem, który może wynikać z różnych przyczyn. Każdy pacjent odmiennie interpretuje ból, a jego odczucie uzależnione jest nie tylko od występującej choroby, ale także od reakcji osobniczej, która może się zmieniać zależnie od stanu psychicznego pacjenta. Niezależnie od subiektywnej interpretacji, każdy rodzaj bólu lepiej skonsultować ze specjalistą, ponieważ lekceważenie oraz odwlekanie leczenia może poradzić do poważnych problemów zdrowotnych nie tylko w obrębie jamy ustnej, ale i w całym organizmie.

Przyczyny bólu zęba

Nadwrażliwość zębiny

To krótkotrwały, ostry ból w reakcji na nieszkodliwe bodźce takie jak zimno, ciepło, kwaśne, słodkie lub słone pokarmy i napoje. Ból ustępuje zaraz po usunięciu bodźca i nie utrzymuje się długotrwale. Istnieje możliwość wystąpienia nadwrażliwości pozabiegowej, czyli dolegliwości bólowych utrzymujących się do kilku dni po leczeniu stomatologicznym, związanej z użyciem wierteł z chłodzeniem powietrzno-wodnym oraz osuszaniem zębiny.

Próchnica

Ból występuje głównie w czasie spożywania pokarmów, szczególnie kiedy resztki pokarmowe dostają się do wnętrza ubytku próchnicowego. Może dochodzić do odłamania fragmentu zęba objętego próchnicą. Dodatkowym objawem może być nieprzyjemny zapach z ust.

Zapalenia miazgi:

• Ból samoistny (bez udziału bodźców takich jak żucie pokarmu, temperatura itp.).
• Ból nocny (związany ze zmianami ciśnienia krwi w obrębie głowy w pozycji leżącej).
• Ból promieniujący do skroni i oka lub ucha, potylicy i szyi.

Ostre stany zapalne tkanek okołowierzchołkowych:

• Ból samoistny.
• Ból na nagryzanie pokarmów.
• Ból pulsujący.
• Ból nocny.
• Uczucie ,,wysadzania zęba z zębodołu’’.

Urazy mechaniczne

Bóle związane z urazami zębów mogą być różne, w zależności od rodzaju urazu i wielkości uszkodzeń tkanek zęba czy przyzębia. Przy urazach, którym towarzyszy złamanie korony zęba ból jest zazwyczaj ostry, występuje zwiększona wrażliwość na bodźce takie jak zimno, ciepło czy dotyk. Urazy zębów związane z uszkodzeniem ozębnej, czyli takie kiedy ząb zostaje przemieszczony w obrębie kości wywołują tępy ból, który nasila się przy dotyku lub gryzieniu. Urazom zębów mogą dodatkowo towarzyszyć takie objawy jak krwawienie ze szczeliny dziąsłowej, ruchomość lub przemieszczenie zęba, obrzęk lub zasinienie tkanek miękkich oraz zmiana koloru zęba.

Zęby zatrzymane

Najczęściej zatrzymaniu lub utrudnionemu wyrzynaniu ulegają trzecie zęby trzonowe czyli tzw. zęby mądrości. Ból związany z ich wyrzynaniem może być tępy, pulsujący lub promieniujący do innych obszarów. Uczucie dyskomfortu lub bólu może być także obecne w trakcie przebijania się guzków zęba przez dziąsło. Częściowo zatrzymane zęby są szczególnie podatne na infekcje, ponieważ trudno je dokładnie wyczyścić. Jeśli w okolicy zatrzymanego zęba dochodzi do stanu zapalnego lub infekcji, może pojawić się silny ból, obrzęk, gorączka, a nawet wysięk ropny.

Bruksizm (zgrzytanie lub zaciskanie zębów)

Ból mięśni żucia związany z bruksizmem jest najczęściej tępy, odczuwany w okolicach kąta żuchwy, wzdłuż linii żuchwy oraz na wysokości skroni. Może promieniować do twarzy, uszu, karku czy szyi. Ból jest najbardziej zaznaczony rano, zaraz po przebudzeniu.

Bruksizm prowadzi także do nadmiernego obciążenia stawów skroniowo-żuchwowych, co może powodować ból lub dysfunkcje w tym rejonie, a także szumy uszne.

Zgrzytanie i zaciskanie może prowadzić do starcia zębów lub do powstawania pęknięć w szkliwie, co może być powodem nadwrażliwości zębiny.

Choroby przyzębia

Zapalenie dziąseł najczęściej daje uczucie dyskomfortu lub bólu w czasie szczotkowania i nitkowania zębów lub gryzienia twardych pokarmów. Dziąsła wydają się wrażliwe oraz krwawią. Zapalenie przyzębia może dawać tępy ból w obrębie tkanek objętych chorobą, nasilający się w trakcie spożywania pokarmów. W stanach przewlekłych pacjenci mogą wcale nie odczuwać bólu.

Ból związany z leczeniem ortodontycznym

Najbardziej odczuwalny w pierwszych dniach po założeniu aparatu oraz po kolejnych aktywacjach. Ból w czasie leczenia ortodontycznego jest zjawiskiem naturalnym i świadczy o postępach w leczeniu wad zgryzu.

Zapalenie zatok

Ból samoistny zębów bocznych, charakterystycznym objawem jest nasilenie bólu przy pochyleniu głowy do przodu.

Neuralgia nerwu trójdzielnego

Ostry ból w obszarze unerwianym przez nerw trójdzielny, który obejmuje twarz, w tym czoło, policzki, szczękę, żuchwę, zęby, okolice oczu i jamę ustną. Ból jest nagły, intensywny, przypominający wstrząs elektryczny lub przeszywający ból, który trwa od kilku sekund do kilku minut. Ból może być wywołany przez najmniejsze bodźce, takie jak dotyk skóry twarzy, żucie, mówienie, mycie twarzy, a także ekspozycja na wiatr lub zmiany temperatury. Ataki bólu nie występują w nocy. W celu diagnostyki i leczenia neuralgii należy udać się do neurologa.

Zawał serca

Bóle związane ze stenokardią oraz zawałem serca mogą promieniować do lewej połowy żuchwy.

Ból zęba po leczeniu kanałowym

Ból zęba po leczeniu kanałowym zazwyczaj utrzymuje się przez kilka dni, a w wyjątkowych sytuacjach może trwać nawet do dwóch tygodni. Nie powinno to budzić niepokoju, ponieważ jest to naturalny efekt procesów regeneracyjnych zachodzących w otaczających tkankach lub podrażnienia tkanek okołozębowych, wynikający z przeprowadzonego zabiegu. Jeśli ból zęba utrzymuje się dłużej niż 10-14 dni, konieczna jest jak najszybsza wizyta u stomatologa. Podczas wizyty dentysta dokładnie oceni przyczynę problemu i jeśli będzie to konieczne, zaproponuje dalsze kroki terapeutyczne.

Ból zębów po plombowaniu

Ból pojawiający się tuż po założeniu plomby powinien zniknąć lub stać się znacznie mniej dokuczliwy w ciągu około dwóch dni. W przypadku podrażnionego dziąsła dolegliwości zwykle ustępują samoistnie po kilku dniach. Jeśli jednak ból nie mija po tygodniu, nasila się podczas gryzienia lub w nocy, należy jak najszybciej skonsultować się z dentystą. Szczególnie niepokojąca jest sytuacja, gdy ból utrzymuje się dłużej niż dwa tygodnie od zabiegu i ma charakter pulsujący lub zmienny, co może wskazywać na rozwijający się stan zapalny miazgi zęba.

Nadwrażliwość zębiny może pojawić się również jako skutek plombowania, określana jest wtedy jako nadwrażliwość pozabiegowa. Może wystąpić nawet po drobnych zabiegach, choć najczęściej towarzyszy leczeniu rozległych ubytków. Jest ona związana z podrażnieniem nerwu w obszarze zęba poddanego leczeniu. Pacjentom odczuwającym tego rodzaju dyskomfort (a także tym borykającym się z nadwrażliwością ogólnie) zaleca się, aby tymczasowo zmienili szczoteczkę na bardziej miękką i stosowali pastę dedykowaną osobom z wrażliwymi zębami.

Ból zęba pod koroną

Tkliwość zęba pod koroną może być wynikiem nadwrażliwości pozabiegowej. Podczas zabiegu tkanki wokół zęba zostają naruszone, co wymaga czasu na regenerację i adaptację do nowej korony protetycznej. W takich przypadkach ból zwykle ustępuje samoistnie w ciągu kilku dni. Jeśli jednak dolegliwości nie znikają, przyczyna może być inna. Jednym z powodów bólu może być brak koniecznego leczenia kanałowego lub jego niewłaściwe wykonanie, co prowadzi do stanu zapalnego i infekcji. Nadwrażliwość zęba pod koroną może też wynikać z procesu szlifowania, które w niektórych przypadkach odsłania kanaliki zębinowe. Z kolei ból przy nagryzaniu może świadczyć o niewłaściwym dopasowaniu korony. Innym możliwym źródłem bólu jest nieprawidłowy zgryz lub bruksizm, powodujące nadmierny nacisk na pewne obszary zęba.

Konsekwencje lekceważenia bólu zęba

Lekceważenie bólu oraz brak leczenia zębów może prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych, zarówno w obrębie jamy ustnej, jak i w całym organizmie. Problemy stomatologiczne, które nie są odpowiednio leczone, mogą się pogłębiać, prowadząc do trudniejszych i bardziej kosztownych zabiegów.

Konsekwencje braku leczenia bólu zęba:

• Infekcje bakteryjne oraz ropnie, które mogą rozprzestrzeniać się do sąsiednich tkanek, ale także do krwiobiegu oraz do odległych narządów.
• Utrata zęba, co powoduje zaburzenia żucia, pogorszenie estetyki oraz może prowadzić do wad zgryzu.
• Zwiększone ryzyko chorób serca i udaru mózgu. Bakterie z jamy ustnej mogą przedostać się do krwiobiegu i przyczyniać się do powstawania stanów zapalnych w naczyniach krwionośnych, co zwiększa ryzyko miażdżycy, zawału serca i udaru.
• Choroby przyzębia mogą pogarszać kontrolę poziomu cukru we krwi u osób chorych na cukrzycę.
• Kobiety w ciąży, które nie dbają o zdrowie jamy ustnej, mogą być narażone na większe ryzyko przedwczesnego porodu lub niskiej masy urodzeniowej dziecka.

Dodatkowo należy wspomnieć, że długotrwały ból zęba, który wydaje się ustępować, wcale nie oznacza, że jego stan się poprawił. Wręcz przeciwnie – często może to oznaczać, że stan zapalny lub infekcja zęba przeszły w stadium przewlekłe lub rozprzestrzeniły się na inne tkanki.

Kiedy udać się do stomatologa?

Najlepszym sposobem na uniknięcie poważniejszych i kosztowniejszych komplikacji zdrowotnych są regularne wizyty u stomatologa, prawidłowa higiena jamy ustnej oraz szybka interwencja w przypadku pojawiających się problemów. Objawami alarmowymi, które powinny nas skłonić do niezwłocznego udania się do specjalisty są:

• bardzo silny ból,
• ból nocny,
• pulsujący ból zęba,
• spuchnięty policzek/ obrzęk,
• wysięk ropny,
• gorączka,
• promieniujący ból.

Domowe sposoby na złagodzenie bólu zęba

• Płukanki ziołowe np. z szałwii
• Zimne okłady
• Wcieranie olejku z goździków
• Unikanie gorących, zimnych czy twardych pokarmów (spożywanie jedzenia w temperaturze pokojowej oraz o miękkiej konsystencji)
• Leki przeciwbólowe dostępne bez recepty

Należy pamiętać, że są to tylko metody tymczasowego złagodzenia bólu do czasu wizyty u stomatologa i nie działają one na przyczynę! Chorobowo zmienione tkanki (np. zębina objęta próchnicą czy miazga objęta infekcją) nie podlegają leczeniu farmakologicznemu i muszą być mechanicznie usunięte przez specjalistę.

Dlaczego warto działać szybko?

Wczesne wykrywanie problemów stomatologicznych pozwala uniknąć poważniejszych komplikacji, oszczędza czas i pieniądze, a także minimalizuje ból oraz poprawia ogólne zdrowie i samopoczucie.

Jak wygląda leczenie bólu zęba w klinice?

Każdy przypadek bólu wymaga indywidualnego podejścia do problemu, dokładnej diagnostyki oraz ustalenia odpowiedniego planu leczenia. W procesie diagnostyki i leczenia klinika wykorzystuje nowoczesne urządzenia takie jak aparat do zdjęć rentgenowskich, tomograf komputerowy (CBCT) do obrazowania trójwymiarowego czy mikroskop stomatologiczny, który poprawia jakość i precyzję leczenia. W zależności od potrzeb pacjenta klinika oferuje wiele zabiegów oraz metod terapeutycznych takich jak:

• leczenie nadwrażliwości,
• wypełnianie ubytków próchnicowych (tzw. ,, plombowanie’’),
• leczenie kanałowe,
• ekstrakcje zębów (w tym chirurgiczne ekstrakcje zębów zatrzymanych),
• leczenie chorób przyzębia,
• leczenie bruksizmu, fizjoterapia stomatologiczna.

„W K2 Dental wierzymy, że komfort i bezpieczeństwo pacjenta jest absolutnym priorytetem. Oferujemy bezbolesne leczenie, dzięki zastosowaniu skutecznych metod znieczulenia. Naszym celem jest nie tylko skuteczne leczenie, ale także stworzenie atmosfery, w której pacjenci czują się spokojni i zrelaksowani” – mówi lek. stom. Zuzanna Kamińska z K2 Medical&Dental Clinic

Zapobieganie bólowi zęba

• Regularne wizyty kontrolne u stomatologa.
• Prawidłowa higiena jamy ustnej (warto zapytać dentystę o przedstawienie instruktażu prawidłowego szczotkowania oraz nitkowania).
• Zabiegi profilaktyczne (np. lakierowanie czy lakowanie zębów).

Podsumowanie

Serdecznie zapraszamy do kontaktu z naszą kliniką i umówienia na wizytę kontrolną, która pozwoli na zadbanie o zdrowie Twojej jamy ustnej w sposób kompleksowy i
bezbolesny. Doświadczenie i profesjonalizm naszego zespołu, nowoczesne technologie oraz indywidualne podejście do każdego pacjenta gwarantują zarówno skuteczne leczenie jak i komfort.

FAQ